101 lat temu urodziła się Helena Marusarzówna, znakomita polska narciarka

Tej postaci większości przedstawiać nie trzeba. Miała zaledwie 23 lata, kiedy Niemcy w Podgórskiej Woli koło Tarnowa ją rozstrzelali. Helena Marusarzówna urodziła się 17 stycznia 1918 roku, czyli w roku, w którym Polska odzyskiwała Niepodległość. Interesuję się historią, zatem chętnie przedstawię postać Heleny.

Helena Marusarzówna na świat przyszła w Zakopanem, była córką Jana Maruszarza i Heleny z Tatarów. Od wczesnych lat bardzo zainteresowała się narciarstwem. A rodzinne Zakopane było idealne ku poszerzaniu swojej pasji. Helena skończyła szkołę handlową w swoim mieście. Była siostrą Stanisława Marusarza, który także kochał sporty zimowe: był skoczkiem narciarskim, dwuboistą i alpejczykiem, czterokrotnym olimpijczykiem, siedmiokrotnym uczestnikiem narciarskich mistrzostw świata i wicemistrzem świata z 1938 roku.

Warto wspomnieć, że od 1935 roku (pierwszy sukces - wicemistrzostwo kraju), aż do rozpoczęcia II wojny światowej, była najlepszą polską zawodniczką narciarską. Uwaga: Była dziesięciokrotną mistrzynią Polski w biegu zjazdowym i kombinacji norweskiej! Wybuch wojny, atak na Polskę przez Niemcy we wrześniu '39 niestety zatrzymał jej karierę sportową, która z całą pewnością nabrałaby jeszcze szybszego tempa, a kolejne wielkie sukcesy byłyby tylko i wyłącznie kwestią czasu.

fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Jako ciekawostkę należy dodać, że młodziutka Helena zagrała dublerkę operowej Halki, Stanisława Moniuszki, której premiera odbyła się w roku 1936. Wtedy też zwrócono uwagę na jej wielki talent i atrakcyjną urodę.

Już po rozpoczęciu działań zbrojnych w Polsce, już w październiku uczestniczyła w polskim ruchu oporu w roli tajnego kuriera komórki "Zagroda” Oddziału Łączności Konspiracyjnej KG SZP-ZWZ do bazy" Romek” w Budapeszcie. Przenosiła pocztę, a dodatkowo przeprowadzała również ludzi górskim szlakiem.

Niestety, w marcu 1940 została złapana, wraz z innymi kurierami, przez słowacką żandarmerię, a następnie trafiła w ręce Gestapo. Miejsce jej pobytu ciągle się zmieniało, mimo okrutnych tortur i bólu, nigdy nie zdradziła żadnej tajnej informacji. Gestapo znalazło w jej bagażu list w języku węgierskim i po wielu miesiącach skojarzyło to z osobą Stefanii Hanauskówny.

Archiwum Muzeum Tatrzańskie

12 września 1941 roku, zaledwie 23-letnia Helena Marusarzówna została rozstrzelana w Pogórskiej Woli koło Tarnowa. Niemcy pozbawili wówczas życia więcej polskich obywateli. Pośmiertnie została odznaczona Orderem Virtuti Militari i  Krzyżem Walecznych.
Przypłaciła wojnę życiem, podobnie jak inni znani polscy sportowcy: Janusz Kusociński, Henryk Dobrzański czy Eugeniusz Lokajski.

Spoczęła na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.